"اسماعیل میرزا" مشهور به "شاه اسماعیل اوّل"، در روز سه شنبه 25 رجب سال 892 ق در اردبیل متولد شد.نسب وی با پنج واسطه به "شیخ صفی الدین اردبیلی" می‌رسد.[1]


"اسماعیل میرزا"، پسر "شیخ حیدر" است که در جنگ با «فرخ یسار شروانشاه» کشته شد. مادرش «حلیمه میگم آغا» دختر «اوزون حسن آق قویونلو» است. نام اصلی مادرش، «مارتا» بود، که ظاهراً تا پایان عمر، مسیحی بود و اکنون قبرش در محوطۀ آرامگاه صفویان – خارج بقعۀ‌ "شیخ صفی" است.[2] پس از کشته شدن «حیدر»، "یعقوب بیک"، خواهرش "حلیمه" را به همراه سه فرزند "حیدر"، «"علی"، "ابراهیم" و "اسماعیل"» در رجب سال 893 هـ در حالی که "اسماعیل" یکسال بیشتر نداشت، در قلعه استخر فارس زندانی کرد.[3] «رستم بیک» پس از "یعقوب بیک" به قدرت رسید و چون برای مقابله با "فرخ یسار" به کمک فرزندان "شیخ حیدر" و مریدان آنها نیازمند بود، لذا در سال 898 هـ. عمه خود "حلیمه بیگم" و فرزندانش را پس از حدود چهار سال و نیم از حبس آزاد کرد و به تبریز آورد.[4]"رستم بیک" پس از اینکه با کمک رشادتهای «سلطان علی» و مریدانش به اهداف خود رسید، به خانوادۀ "شیخ حیدر" اجازه داد به اردبیل بروند. ولی با افزایش مریدان آنها در اردبیل، آنها را دوباره به تبریز برگرداند و تصمیم گرفت تا "علی" و سران صوفیه را از بین ببرد.